De wereldberoemde tiendaagse Gentse feesten zitten er weer op. Vorige week kwam het er
dan eindelijk van om samen met Lisette dit prachtige evenement te bezoeken.
We sliepen in André’s Inn op zorgboerderij de Moester. De Moester https://demoester.be
is een unieke plek. Het is een Hoeve, waar ze oog hebben voor de persoon, de wensen en
dromen. Ze gaan dag na dag aan de slag met sterktes en doelen. Vorig jaar hebben we met
alle medewerkers van BijBram uit Ameide een bezoek gebracht aan de Moester. De
overeenkomst was heel duidelijk. Beiden propageren dat de ‘zorg anders kan’.
Bij de Zorgboerderij BijBram https://www.bijbram.nl staat net zoals bij de Moester de
filosofie centraal om de leden een plek te geven waar ze op hun eigen tempo aan herstel
kunnen werken. Vooral die mensen die door anderen als ‘moeilijk’ worden ervaren. Het gaat
over hoop en welzijn.
Ik belde Sam op voordat we naar Gent gingen. Sam is een medewerker bij de Moester. We
konden gebruik maken van een vrije plek van een respijtplek. De Moester heeft twee
respijtplekken: John’s Inn en André’s Inn. Deze plekken zijn bedoeld om mensen even tot
rust te laten komen en natuurlijk om een opname te voorkomen. De plekken worden
aangeprezen op een airbnb- achtige wijze zonder allerlei psychiatrisch gezwam.
De respijt huizen zijn helaas nog steeds niet goed gedrongen In Nederland. De oprichter
Steve Miccio https://people-usa.org is de oprichter van The Rose Houses In Poughkeepsie
vlakbij New York. In Nederland genaamd het respijthuis. Wat staat voor adempauze, uitstel,
een geschonken gelegenheid, kort uitstel, of onderbreking. The Gras/loopik learning
experiences studie trips gaan hier elke keer steevast naar toe om mensen te laten zien,
voelen en te laten ervaren dat de zorg anders kan. Helaas is deze herstel bevorderende,
hoopvolle en opnamevoorkomende visie geen gemeengoed in Nederland. Terwijl het juist
een geschonken gelegenheid kan zijn.
Ook bij People USA is er veel overeenkomst met De Moester en BijBram. People USA gaat in
zijn aanpak uit van 4 pijlers van herstel: Betrokkenheid- Omgeving- wederzijdsheid- filosofie.
De filosofie is een filosofie van Hoop. Zij beschrijven het als volgt:
‘Bij People USA zetten we de lat hoog. Voor ons is herstel de verwachting. Ons personeel zelf
is het levende bewijs dat mensen zelfs de belangrijkste uitdagingen op het gebied van
gedragsgezondheid kunnen overwinnen. En we erkennen dat herstel geen eenvoudige rechte
lijn is van ziekte naar welzijn. Het is meer circulair dan dat, met overlappingen en cycli en
tijden die kunnen lijken op tegenslagen. Herstel kan ingewikkeld zijn. In plaats van die tijden
als mislukkingen te beschouwen, nemen we een grotere kijk, erkennen we dat mensen leren
van hun geleefde ervaringen, het goede en het slechte. Zinvolle persoonlijke groei komt voort
uit veel vallen en opstaan. Maar als we eenmaal echt toegewijd zijn aan wellness, is
voorwaartse beweging onvermijdelijk, waar de reis ook naartoe leidt’.
Veerle
Twee volle dagen hebben we ons in het feestgedruis gestort. Zondag wilden we vertrekken en
toen ik de voordeur open deed lag er een mandje met rode en paarse bloemen in. Ze kwam
meteen aanlopen en gaf ons een hand. Ze stelde zich voor en vertelde dat ze de bloemetjes
voor ons had geplukt. Haar houding en gastvrije benadering maakte dat we graag met haar
meegingen. Ze wilde ons de tuintjes laten zien waar zij verantwoordelijk voor is. Elk tuintje
lag er anders bij wat veel zegt over diegene die hem bijhoudt, vertelt Veerle. Ze nam ons de
hele dag op sleeptouw en ze genoot er zelf ook zichtbaar van.
Ze vertelde dat ze kunstgeschiedenis had gestudeerd en dat psychiatrie geheel nieuw voor
haar was. Eerst werkte ze bij een begeleid wonen project en toen is ze naar de Moester
gegaan.
‘Harry het werken hier bij de Moester is mijn leven geworden. Dit is mijn leven. Aardse
gesprekken en lief en leed met elkaar delen en dat op het ritme van de natuur en van de tuin.
Ik hou het meest van mensen met een psychose. In de omgang heb ik het van nature. Samen
met vijf dames, die gevoelig zijn voor psychoses, wroeten we met onze handen in de aarde.
Gezamenlijk lachen we heel wat af. Onderlaatst had één dame haar een eigen taal ontwikkelt
en het leek op Deens. Met de hele groep gingen we toen elk woord en zin een Deense klank
gegeven. Het werd hilarisch, we hebben liggen rollen bollen van het lachen. En dan komt de
kwinkslag naar een gesprek naar meer serieus en hoe ze overeind blijven voor hun eigen
welzijn. Ik ben nu 62 en weet je wat ik hoop? Dat ze mijn pensioen vergeten’.
Hoe mooi is het dan te ervaren dat Veerle voor ons het voorbeeld is, hoe je op natuurlijke
wijze alle filosofieën van wat hierboven in het kort beschreven is vormgeeft, zonder allerlei
dure woorden. Lisette en ik zullen deze contactmomenten niet snel vergeten.
De Franse filosoof Emmanuel Levinas beschrijft het als ‘het wonder van de kleine goedheid’
De hoogstpersoonlijke ontmoeting van aangezicht tot aangezicht. Het gaat over de blik van de
ene mens tegenover de andere mens. De blik van herkenning en medemenselijkheid, net zoals
we voelden bij Veerle, een bescheiden uitgangspunt zoals een klein gebaar van bloemen. Het
kwam uit Veerle zelf, creatief niet gestuurd, authentiek en niet volgens een bepaalde
doelgerichte systematiek als een zorgplan waar tijdsdruk op zit. Veerle raakte een snaar bij
ons die bijna onzichtbaar was. Zo natuurlijk ging het. Ze is trots op wat ze doet. En voor ons
was het een welkome afsluiting.