ZO SIMPEL IS ‘ SIMPEL’ NIET
Het gewone leven lijkt zo simpel, 6 uur opstaan, douchen, aankleden, krantje lezen
bij het ontbijt, op je fiets naar het werk, geld verdienen, hangen op de bank, boek
lezen, trainen , met je vrienden afspreken. Rituelen en patronen van een normaal
leven. Een relaxt simpel leven.
Hetzelfde doen we net zo makkelijk met onze mond. Rokus loopik en Harry Gras
organiseren al jaren learning experinces trips voor cliënten, ervaringswerkers,
hulpverleners, beleidsmakers, raden van bestuur enz. Daarnaast hebben beiden zo’n
80 jaar ervaring in de psychiatrie. Al jaren bellen we elkaar op om obstakels, twijfels
en andere levens vraagstukken met elkaar te bespreken. We noemen dit
betekenisvolle gesprekken.
Tijdens deze reizen, trainingen, workshops trachten we deze betekenisvolle
gesprekken inhoud en kracht te geven met mensen die meegaan op reis
Tot nu toe is dit niks nieuws en lijkt het eenvoudig en simpel.
En dan sta ik op. Het is 1 e Pinksterdag, Een ongerijmdheid heeft vat op me. Ik denk
vat te hebben over mij gedachtegang en heb het niet. Uit het diepste van mijn brein
plopt opeens de zin op ‘ Hij is nog niet zover in zijn herstel’
Deze woorden die we tijdens een zelf reflecterende wandeling lieten vallen in New
York.
De volgende dag kwamen we terug op deze absurdistische zin en moesten hardop
om ons zelf lachen. We kwamen tot de conclusie dat het een pedante, arrogante zin
is. Waar halen wij het lef vandaan om dat te zeggen en te bepalen voor de ander
hoever iemand in zijn herstel is.
In al die jaren dat we elkaar kennen bezigen we de visie dat mensen deugen en doe
maar normaal’ en dat is juist het gekke, want vanuit de vanzelfsprekendheid wordt
veelal gezegd dat normaal niet bestaat en dat is juist het gekke normaal bestaat wel!
Het is toch niet zo moeilijk om een simpel ritueel leven te leiden?
Wat zien we in al die jaren bij de mensen die we gesproken hebben, zijn mislukte
opleidingen, ruzies in de familie, psychoses, depressies, verslavingen,
persoonlijkheidsstoornissen, verlies , rouw, trauma’s enz.
En dan is het natuurlijk makkelijk om deze diverse groep te betittelen als het zijn
psychiatrische patiënten. Het is niet wat het lijkt. Het dringt al jaren tot me door dat
wat zo simpel lijkt helemaal niet zo simpel is.
Dan heb je een burn –out of een depressie en zegt het brein, die overprikkelt.
Jongen doe het rustig aan, doe het in slow motion en vervolgens komt het systeem
en die zegt je moet snel je werk hervatten, re-integreren. Begrijpt u het nog?
Als je namelijk het dagelijks leven goed observeert en luistert naar mensen die niet in
aanraking komen met de psychiatrie, dan zie je een rare tegenstelling.
Je ziet dan dat mensen het moeilijk vinden op een gesprekje aan te knopen met een
willekeurig iemand, iemand die naast je staat bij het stoplicht of naast je op de fiets.
Hoe veel mensen vinden het niet lastig om ritme en discipline in hun dagelijkse
bezigheden te krijgen?
Of mensen die snel emotioneel van slag zijn met een conflict met een ander. En dan
heb ik het nog geen eens over het begrip zelfbeheersing en alle tegendraadse
verleidingen die een gezond leven tegengaan.
En als we nieuwe handelingen gaan doen zijn we weer afhankelijk van anderen en
van onszelf en kunnen die nieuwe handelingen weer nieuwe problemen geven of
krijg je commentaar van je direct betrokkenen. Waar doe je goed aan.
Herstel is lastig en niet alleen voor de mensen die in aanraking komen met de
psychiatrie.
Een betrekkelijk eenvoudige handeling is zo lastig omdat gebruikelijke patronen
doorbroken moeten worden. Een kleinigheidje als het invoeren van elke dag een echt
gesprek met je partner en/of kinderen, het invoeren van een wandeling na het eten.
Dit maakt feitelijk dat wij hulpverleners los staan bij het begrip herstel bij anderen.
Hoe ver of waar diegene is in zijn herstel is ingewikkeld. De waardering van diegene
zijn herstel kan alleen gegeven worden door de persoon zelf.
In al die jaren van ervaring is het simpel er gaat veel goed in het leven en veel niet.
Herstel is een container begrip en daar geeft eenieder zijn eigen betekenis aan. Dus
ook voor de gewone mens, want leven kent altijd versperringen, obstakels en
tegenslagen die overwonnen moeten worden om daar te komen waar men wezen
wil.
Herstel is niet simpel en dan heb ik het nog eens over mezelf hoe openhartig ben
ikzelf als het gaat over wat ik moeilijk vind in het leven? Veelal is de tegenstelling er
dat ik er luchthartig over doe naar de ander.
Ik ben in ieder geval er wel gelukkiger door geworden door middel van deze simpele
tegenstellingen niet te begrijpen en ze niet op te lossen en zal de zin ‘ Hij is nog niet
zover in zijn herstel’ nooit meer over mijn lippen krijgen, wat mijn brein doet weet ik
niet.
Een understatement is dat ik geleerd heb dat het goed dat je met de nodige zelfspot
naar jezelf dient te kijken. Hard lachen om je eigen flauwekul is een goed medicijn
totdat je buikpijn krijgt van het lachen.